مطالب کاربردی دوره تعمیر گیربکس خودرو اتوماتیک

تعمیر گیربکس اتوماتیک

تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو، یکی از مشاغل فنی در حوزه‌ی اتومبیل می‌باشد که نیازمند بهره‌مندی از دانش و تخصص مرتبط و ابزار و تجهیزات مخصوص می‌باشد. امروزه با پیشرفت صنعت خودروسازی و افزایش چشمگیر تعداد خودروهای تولیدی، مشاغل فنی مرتبط با خودرو از جمله تعمیرکار گیربکس بسیار پردرآمد شده‌اند. یک تکنسین تعمیر گیربکس اتوماتیک باید در ابتدا خرابی گیربکس خودرو‌ را تشخیص داده سپس به تعمیر یا تعویض قطعات معیوب بپردازد. همچنین باید پس از تعمیر خرابی، خطاها یا کالیبراسیون را ریست کند و بعد از سوار کردن گیربکس از عملکرد صحیح آن اطمینان پیدا کند. در ادامه‌ی مطلب به جزئیات بیشتر در ارتباط با این شغل مثل درآمد، دوره‌ی آموزشی تعمیرات گیربکس، بازار کار این شغل، هزینه‌ی دوره و… خواهیم پرداخت.

دوره تعمیرات گیربکس اتوماتیک خودرو مناسب چه کسانی هست؟

این دوره مناسب برای گروه‌های مختلف افراد از جمله مکانیک‌های عمومی، مکانیک خودروهای مدرن، کارآموزان و دانشجویان رشته‌های فنی، صاحبان تعمیرگاه‌های خودرو و افراد علاقمند به حوزه‌‌ی مکانیک خودرو می‌باشد. به طور کلی این دوره برای افرادی طراحی شده که تمایل دارند در حوزه‌ی مکانیک خودرو به ویژه سیستم‌های انفصال قدرت تخصص پیدا کنند.

مکانیک‌های عمومی

مکانیک‌های عمومی،‌ که در حوزه‌ی تعمیرات موتور یا گیربکس‌های دنده‌ای تبحر دارند، می‌توانند از اصلی‌ترین متقاضیان فراگیری این دوره باشند. به علاوه عده‌ای که تمایل دارند با فراگیری حرفه‌ای جدید، میزان درآمد دریافتی خود را افزایش دهند می‌توانند در این دوره‌ها شرکت کنند.

مکانیک خودروهای مدرن

آن دسته از مکانیک‌هایی که در بخش فناوری‌های مدرن خودرو‌ (مثل گیربکس‌های ZF، DCT، CVT و…) فعالیت دارند از دیگر متقاضیان این دوره‌ی تخصصی هستند. این افراد با فراگیری این دوره به طور تخصصی می‌توانند جایگاه بهتری در بازار کار داشته و مشتری‌های بیشتری جذب کنند و به درآمد بالاتر برسند.

کارآموزان و دانشجویان رشته‌های فنی

دانشجویان مکانیک، مکاترونیک یا تعمیرات خودرو می‌توانند با شرکت در این دوره‌ها و کسب تخصص به یک منبع درآمد خوب برسند.

کارآموزان علاقمند به این حوزه نیز می‌توانند تحت نظر اساتید مجرب این حرفه، به تخصص و تجربه‌ی عملی برسند و وارد بازار کار شوند.

صاحبان تعمیرگاه‌های خودرو

صاحبان تعمیرگاه‌ها که به دنبال گسترش دادن خدمات تعمیرگاه خود و جذب بیشتر مشتری هستند از دیگر افراد متقاضی این دوره می‌باشند. به علاوه کسانی که به دنبال راه اندازی بخش تخصصی گیربکس اتوماتیک در تعمیرگاه‌ خود هستند می‌توانند شرکت کننده در این دوره‌ها باشند.

افراد علاقمند به حوزه‌ی مکانیک خودرو

افرادی که به رشته‌های فنی و مکانیک خودرو علاقمند هستند و دارای استعداد می‌باشند، یا علاقمندانی که قصد تاسیس تعمیرگاه خصوصی خود را دارند، همچنین علاقمندان به مکانیک که طالب مهاجرت شغلی هستند می‌توانند در دوره‌ی تخصصی تعمیر گیربکس اتوماتیک شرکت کرده و به اهداف خود دست یابند.

در ادامه ممکن است این سوال مطرح شود که دوره‌ی تعمیر گیربکس اتوماتیک برای چه افرادی مناسب نیست؟ این دوره‌ی تخصصی مدرن و پول‌ساز با تمام مزایایی که دارد، برای افرادی که دقت و ظرافت در کار ندارند مناسب نمی‌باشد زیرا این شغل نیازمند دقت و ظرافت بسیار می‌باشد. همچنین به درآمد رسیدن در این شغل، به تجربه کافی نیاز دارد بنابراین نیازمند صرف زمان کافی می‌باشد و برای افرادی که می‌خواهند به سرعت به درآمد برسند مناسب نمی‌باشد.

بازار کار شغل تعمیر گیربکس اتوماتیک

به طور کلی مشاغل مرتبط با مکانیک خودرو، به دنبال افزایش روز افزون خودرو در ایران به خصوص خودروهای اتوماتیک بازار کار خوب و پر سودی دارند. همچنین این حرفه نیازمند متخصصین بسیاری می‌باشد که در حال حاضر تعداد آن‌ها به مقدار کافی نیست.

افزایش خودروهای اتوماتیک در ایران

در سال‌های اخیر، خودروهای جدیدی همچون تارا، دنا پلاس، رنو تالیسمان، شاهین، چری تیگو ۷ و ۸ وهایما S7 تولید و عرضه شده‌اند که همگی دارای گیربکس اتوماتیک هستند. خودروهای اروپایی نیز گیربکس اتوماتیک دارند. وجود این خودروها با گیربکس اتوماتیک بازار کار این حرفه را تحت تأثیر قرار داده‌است.

نیاز به متخصصین ماهر

بسیاری از مکانیک‌ها، تنها به تعمیرات گیربکس دنده‌ای تسلط دارند و در تعمیر گیربکس اتوماتیک تخصص چندانی ندارند؛ بنابراین در این حیطه‌ی شغلی کمبود متخصص وجود دارد. افرادی که در این زمینه مهارت کافی کسب کرده باشند، می‌توانند مشتری ثابت و بازار کار خوبی برای خود به پا کنند.

میزان درآمد شغل تعمیر گیربکس

میزان درآمد در این شغل، به عوامل مختلفی مثل مهارت، تجربه، موقعیت جغرافیایی، حجم و ساعت کاری و نوع خدمات قابل ارائه بستگی دارد . این مقدار در کشور ما در حال حاضر از حداقل ۱۵ میلیون تا بیش از ۵۰ میلیون تومان در ماه متغیر می‌باشد.

تأثیر مهارت در مقدار درآمد

متخصصینی که در تعمیر گیربکس برندهای خاص مثل DSG، Aisin و ZF مهارت دارند، می‌توانند درآمد بالاتری کسب کنند.

به علاوه مکانیک‌هایی که به تعمیر گیربکس‌های الکترونیکی و هایبریدی تسلط دارند، به دلیل سختی و پیچیدگی کار مقدار درآمد بیشتری نسبت به سایرین دارند.

همچنین داشتن مهارت در دیاگ و عیب یابی نرم افزاری نیز به علت کمبود متخصصین مربوطه در این حوزه در مقدار درآمد دریافتی موثر است.

تجربه

داشتن تجربه‌ی کافی و زیاد، سبب‌ کسب مهارت و تسلط عالی در حیطه‌ی شغلی می‌شود؛ بنابراین مشتری‌های بیشتری جذب مکانیک‌های باتجربه می‌شوند. با افزایش تعداد مشتری‌ها، درآمد نیز افزایش پیدا می‌کند.

موقعیت جغرافیایی

موقعیت جغرافیایی و شهر محل اشتغال، تأثیر بسیاری در مقدار درآمد دارد. در شهرهای بزرگ و پر جمعیت مثل تهران و اصفهان، به علت تعدد خودروها به خصوص خودروهای مدرن و لوکس تقاضای بیشتری برای خدمات در صنعت خودرو وجود دارد. افزایش تقاضا باعث افزایش درآمد می‌‌شود. در شهرهای کوچک‌تر میزان درآمد نسبت به کلان شهرها معمولا حدود ۵۰ درصد کمتر می‌باشد.

مقدار درآمد شغل تعمیر گیربکس اتوماتیک در سایر کشورها نیز متفاوت با یکدیگر و معمولا بالاتر از درآمد در ایران است. (به دلیل کسب درآمد دلاری)

حجم و ساعت کاری

طبیعتاً حجم و مقدار کار در هر زمینه‌ی شغلی بر میزان درآمد موثر است؛ شغل تعمیر گیربکس اتوماتیک نیز از این قائده مستثنی نیست. اشخاصی که حجم و ساعت کاری بالاتری دارند نسبت به کسانی که ساعات کمتری مشغول به کار هستند درآمد بالاتری کسب خواهند کرد.

خدمات قابل ارائه

همان‌طور که در مطالب فوق بیان شد، داشتن مهارت و تخصص در برخی حیطه‌های خاص مثل تعمیر گیربکس‌های الکترونیکی و هایبریدی سبب افزایش درآمد می‌‌شود.

موقعیت شغلی نیز می‌تواند در مقدار درآمد مکانیک تاثیر داشته باشد. برای مثال مکانیک‌های شاغل در نمایندگی‌های رسمی یا تعمیرگاه‌های بزرگ، درآمد ثابتی دارند؛ درحالی که مکانیک‌هایی که به طور مستقل در تعمیرگاه‌ شخصی مشغول به فعالیت هستند درآمد متغیر دارند.

نحوه برگزاري کلاس آموزش گیربکس

دوره‌ی تعمیر گیربکس اتوماتیک، به صورت تئوری و عملی در قالب دوره‌های فشرده یا بلند مدت همچنین آنلاین یا حضوری در آموزشگاه‌های مختلف سراسر کشور برگزار می‌شود.

دوره‌های حضوری

غالب دوره‌‌های آموزشی به صورت حضوری در آموزشگاه‌های فنی حرفه‌ای معتبر، تعمیرگاه‌های مجهز گیربکس اتوماتیک و کارگاه‌های آموزشی نمایندگی‌های خودرو برگزار می‌‌شود. مزایای دوره‌های حضوری بیش از دوره‌های آنلاین می‌باشد و توصیه ما به شما این است که در صورت امکان حتما در دوره‌های حضوری شرکت کنید. در آموزش به صورت حضوری می‌توانید از نزدیک و به‌طور واقعی و عملی روی خودروها آموزش ببینید و کار کنید؛ در صورت داشتن اشکال می‌توانید با استاد دوره در میان گذاشته و رفع اشکال کنید؛ همچنین به ابزارها و تجهیزات تخصصی دسترسی خواهید داشت. (در دوره‌های آنلاین تنها تصویری از این تجهیزات خواهید داشت!)

تنها عیب‌ دوره‌های حضوری هزینه‌ی بالاتر نسبت به دوره‌های آنلاین است. با این حال یادگیری به صورت حضوری به قدری مزایای برجسته‌تری دارد که برای عموم متقاضیان ارجحیت دارد.

دوره‌های آنلاین یا نیمه حضوری

این دوره‌ها توسط اساتید مجرب در پلتفورم‌های آموزش الکترونیک مثل اسکای روم، ادوبی کانکت و… برگزار می‌شود. مزایای دوره‌های آنلاین، دسترسی برای همه‌ی افراد است. افرادی که دسترسی به آموزشگاه‌های معتبر ندارند، می‌توانند با شرکت در دوره‌های آنلاین از مزایای آموزش توسط آموزشگاه معتبر بهره‌مند شوند. همچنین این دوره‌ها نسبت به دوره‌های حضوری هزینه‌ی کمتری دارند. معایب شرکت در دوره‌های آنلاین، عدم کار عملی مستقیم به روی گیربکس و نیاز به انگیزه‌ی بالا برای یادگیری خودخوان می‌باشد.

طول مدت دوره بسته به صلاح دید و شیوه‌ی آموزشی آموزشگاه خواهد داشت.

ارائه مدرک فنی و حرفه‌ای گیربکس اتوماتیک

اگر تمایل به فعالیت رسمی در حوزه‌ی تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو دارید، دریافت مدرک فنی و حرفه‌ای یکی از بهترین روش‌ها برای اثبات مهارت شماست. اخذ مدرک، شرایط خاصی دارد و از مزایای متعددی برخوردار است.

شرایط دریافت مدرک فنی و حرفه‌ای گیربکس اتوماتیک

برای اخذ مدرک فنی و حرفه‌ای باید حداقل سن ۱۸ سال را گذرانده باشید و حداقل مدرک تحصیلی شما تا پایان دیپلم یا سوم دبیرستان باشد. آشنایی اولیه با مکانیک خودرو اجباری نیست، اما داشتن استعداد و علاقه بسیار مهم می‌باشد‌. حتی اگر دانش شما از مکانیک خودرو در حد صفر باشد، به شرط علاقه، استعداد و البته پشتکار می‌توانید در این حوزه مهارت کسب کنید.

مراحل دریافت مدرک فنی و حرفه‌ای

برای اخذ مدرک، اولین راه ثبت‌نام در یک دوره‌ی معتبر می‌باشد. می‌توانید در آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای که دولتی هستند و هزینه‌‌ی کمتری برای شما دارند ثبت نام کنید و یا به آموزشگاه‌های آزاد معتبر مراجعه کنید تا در دوره‌ای فشرده و مستمر مهارت لازم را کسب کنید.

دومین مرحله‌ی اخذ مدرک، گذراندن دوره‌ی تئوری و عملی به طور کامل  می‌باشد. در این دوره‌ سرفصل‌هایی‌ مثل آشنایی با انواع گیربکس‌های اتوماتیک (تورک کانورتر، DCT، CVT)، عیب یابی با دیاگ، باز و بست گیربکس و تعویض قطعات، تنظیمات نرم افزاری و کالیبراسیون و… را آموزش خواهید دید.

پس از گذراندن دوره، نوبت به شرکت در آزمون فنی و حرفه‌ای می‌رسد. در این آزمون مباحث تئوری ۲۰ درصد نمره و سوالات را تشکیل می‌دهند. ۸۰ درصد و در واقع بخش عمده‌ی آزمون شامل مهارت عملی شما (باز کردن و سوار کردن گیربکس، عیب یابی و تعمیر قطعات و تست عملکرد پس از تعمیر) می‌شود.

در آخر پس از کسب حد نصاب نمره و قبولی، مدرک رسمی و معتبر فنی و حرفه‌ای شما صادر می‌شود. این مدرک مورد تأیید وزارت کار بوده و قابل ترجمه برای مهاجرت شغلی نیز می‌باشد.

مزایای اخذ مدرک فنی و حرفه‌ای گیربکس اتوماتیک

شما با دریافت مدرک فنی و حرفه‌ای از برخی مزایا بهره مند می‌شوید. به عنوان مثال اعتبار قانونی این مدرک به شما امکان اخذ پروانه کسب برای راه اندازی تعمیرگاه شخصی می‌دهد، با اعتماد و جذب مشتری بیشتری درآمد شما افزایش پیدا می‌کند، می‌توانید در نمایندگی‌های رسمی برندهای مختلف استخدام شوید و قابل ترجمه و ارائه برای مهاجرت شغلی می‌باشد‌.

هزینه دوره آموزشی تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو

هزینه دوره آموزشی، بسته به نوع آموزشگاه (دولتی یا آزاد و خصوصی)، مدت زمان دوره، کیفیت تجهیزات و موقعیت جغرافیایی متفاوت است.

نوع آموزشگاه

تعمیرگاه‌های تخصصی دوره‌های آموزشی فشرده با شهریه‌ی بالا برگزار می‌کنند. آموزشگاه‌های آزاد معتبر نسبت به تعمیرگاه‌های تخصصی شهریه‌ی مناسب‌تری دارند. دوره‌هایی که نمایندگی‌های رسمی برندهای مختلف (مثل ایران خودرو) برگزار می‌کنند حدودا هم قیمت با آموزشگاه‌های آزاد معتبر می‌باشند. اما اگر باز هم به دنبال دوره آموزشی کم هزینه‌تری می‌گردید، دوره‌های آموزشگاه فنی و حرفه‌ای دولتی انتخاب بسیار مناسبی هستند.

البته توجه داشته باشید که طبیعتاً آموزشگاه‌های دولتی، تجهیزات کمتری دارند. همچنین مهارت‌های عملی در آموزشگاه‌های آزاد معتبر اهمیت بالایی دارد و پخش عمده‌ی دوره عملی می‌باشد.

مدت زمان دوره

دوره‌هایی که با ساعت‌های آموزشی بالا برگزار می‌شوند هزینه‌ی بالاتری خواهند داشت. (افزایش ساعت تدریس و نهایتا افزایش حق‌الزحمه‌ی اساتید سبب بالا رفتن هزینه می‌شود)

کیفیت تجهیزات

در آموزشگاه‌های آزاد معتبر و تعمیرگاه‌های تخصصی به‌روزترین و باکیفیت‌ترین تجهیزات در آموزش به کار می‌روند. هزینه‌ی خرید و نگهداری از این تجهیزات به‌روز، در بالا رفتن شهریه موثر است.

موقعیت جغرافیایی

زندگی در ‌تهران به عنوان کلان شهر ایران صرف هزینه‌های بالا نیاز دارد. بالطبع هزینه‌های آموزشی نیز در تهران بالاتر از سایر شهرها می‌باشد‌. هزینه‌های آموزش در مشهد، اصفهان، تبریز و… مناسب‌تر از تهران و در شهرهای کوچک، مقدار معقولی می‌باشد.

گیربکس چگونه کار می‌کند؟

گیربکس که به آن جعبه دنده نیز گفته می‌‌شود، از مهم‌ترین بخش‌های خودرو است که نسبت دور موتور به سرعت چرخ‌ها را تنظیم می‌کند.

گیربکس انواع مختلفی (دستی، اتوماتیک، نیمه اتوماتیک و تسمه‌ای) دارد.‌ وظیفه‌ی اصلی گیربکس،‌ تنظیم نیروی موتور، تغییر سرعت، معکوس کردن جهت حرکت (دنده عقب) و قطع ارتباط موتور و چرخ‌ها (حالت خلاص) می‌باشد.

نحوه عملکرد گیربکس دستی

به صورت دستی راننده دنده را تعویض می‌کند و شامل کلاچ (ارتباط موتور و گیربکس را قطع و وصل می‌کند)، میل لنگ (نیرو را از موتور دریافت می‌کند)، میل‌ خروجی (نیرو را به دیفرانسیل و چرخ‌ها منتقل می‌کند) و چرخ دنده‌های متحرک (نسبت‌های مختلف دور‌ موتور به چرخ‌ها را ایجاد می‌کنند) می‌باشد.

راننده با فشار دادن پدال کلاچ، ارتباط بین موتور و گیربکس را قطع می‌کند. سپس با جابه‌جا کردن دسته دنده چرخ دنده مناسب  ا انتخاب‌ می‌کند. در نهایت با رها کردن کلاچ سبب‌ اتصال مجدد موتور به گیربکس می‌شود.

نحوه عملکرد گیربکس اتوماتیک

گیربکس اتوماتیک از اجزایی مثل مبدل گشتاور (جایگزین کلاچ در گیربکس دستی)، چرخ‌دنده‌های خورشیدی (امکان تغییر دنده بدون قطع قدرت)، سیستم هیدرولیک (تعویض دنده‌ها با فشار روغن) و واحد کنترل الکترونیکی (تصمیم‌گیری برای تعویض دنده) تشکیل شده‌ است.

برای تعویض دنده، موتور نیرو را به مبدل گشتاور می‌فرستد. سپس با تغییر سرعت، فشار روغن در سیستم هیدرولیک تنظیم می‌شود. چرخ‌دنده‌های خورشیدی ترکیب جدیدی ایجاد می‌کنند. (مثلاً دنده ۲ به ۳) در نهایت ای‌سی‌یو و سنسورها زمان تعویض دنده را تشخیص می‌دهند.

نحوه عملکرد گیربکس نیمه اتوماتیک گیربکس‌های جدید( DCT, CVT)، ترکیبی از مزایای هردو دسته می‌باشند.

گیربکس نیمه اتوماتیک ترکیبی از گیربکس دستی و اتوماتیک می‌باشد. در واقع می‌توانید بدون نیاز به تعویض دنده‌ی دستی با یک ماشین نیمه اتوماتیک رانندگی کنید و در عین حال کنترل دستی را نیز در دست بگیرید.

برای تعویض دنده در خودروهایی با گیربکس‌ نیمه اتوماتیک می‌توانید روی + و – فشار دهید. در این حالت موتور انرژی جنبشی تولید میکند که به چرخش چرخ ها کمک می نماید.

کلاچ اتوماتیک به یک موتور هیدرولیک متصل می شود و در حالت اتوماتیک دنده را برای شما عوض می کند.

در گیربکس نیمه اتوماتیک کامپیوتر همیشه عملکرد کلاچ را کنترل می کند.

گیربکس اتوماتیک از چه اجزایی تشکیل شده است؟

گیربکس اتوماتیک یک سیستم پیچیده می‌باشد‌ این سیستم از مکانیک، هیدرولیک و الکترونیک تشکیل شده است. در ادامه برخی از این اجزا را معرفی خواهیم کرد.

مبدل گشتاور

مبدل گشتاور در واقع جایگزین کلاچ در گیربکس دستی می‌باشد و از سه بخش شامل پمپ (متصل به موتور)، توربین (متصل به گیربکس) و استاتور (تنظیم جریان روغن) تشکیل شده است. وظیفه‌ی مبدل گشتاور انتقال قدرت موتور به گیربکس بدون نیاز به قطع اتصال می‌باشد.

مجموعه چرخ‌دنده‌های خورشیدی

اصلی ترین بخش گیربکس اتوماتیک یا به بیانی قلب گیربکس اتوماتیک چرخ‌دنده‌های خورشیدی آن می‌باشند که شامل سه بخش چرخ‌دنده‌ی‌ خورشیدی، چرخ‌دنده‌ی سیاره‌ای و حلقه دنده هستند. با قفل کردن هر بخش، نسبت دنده‌های مختلف ایجاد می‌شود. مجموعه دنده‌های خورشیدی نسبت دنده مناسب را ایجاد می‌کنند.

کلاچ و باندهای گیربکس

گیربکس همچنین از کلاچ‌های چند صفحه‌ای و باندها تشکیل شده است. کلاچ‌های چند صفحه‌ای برای اتصال یا قطع اتصال بخش‌های مختلف گیربکس کاربرد دارند. باندها نیز وظیفه‌ی ثابت نگه داشتن بعضی قطعات را برعهده دارند. برای مثال وقتی دنده ۱ فعال باشد، باند مربوطه قسمتی از سیستم را قفل می‌کند.

سیستم هیدرولیک

سیستم هیدرولیک خودرو از پمپ روغن، شیرهای هیدرولیک، محفظه‌ی سوپاپ‌ها و روغن ATF تشکیل شده است. پمپ روغن باعث ایجاد فشار (حدود ۲۰ تا ۳۰ psi) می‌شود. شیرهای هیدرولیک نیز وظیفه‌ی کنترل جریان روغن را بر عهده دارند. این سیستم با فشار روغن، کلاچ‌ها و باندها را فعال می‌کند.

محفظه‌ی سوپاپ‌ها به بیانی مغز هیدرولیک گیربکس نام برده می‌شود و روغن ATF نقش روان کاری و انتقال نیرو را ایفا می‌کند.

واحد کنترل الکترونیکی

واحد کنترل الکترونیکی گیربکس شامل دو قسمت کامپیوتر گیربکس و سنسورهای مهم می‌باشد. کامپیوتر کوچک گیربکس با دریافت اطلاعات از سنسورها، تصمیم می‌گیرد که چه زمانی دنده عوض شود یا چه کلاجی فعال شود. سنسورهای مهم گیربکس‌ سنسور سرعت ورودی/خروجی، سنسور موقعیت پدال گاز و سنسور دمای روغن هستند که در مجموع سنسورها وظیفه‌ی انتقال اطلاعات به کامپیوتر گیربکس را دارند.

محفظه گیربکس

همه‌ی اجزا و قطعات گیربکس، در پوسته‌ای فلزی قرار دارند که محفظه گیربکس نام برده می‌شود. این محفظه باید کاملا آب‌بندی باشد تا از نشت روغن جلوگیری شود.

برای تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو چه ابزارهایی مورد نیاز است؟

برای فعالیت جدی و حرفه‌ای در این زمینه‌ی شغلی، به برخی ابزارها مثل ابزارهای تخصصی مکانیکی، الکترونیکی و هیدرولیکی نیاز خواهید داشت. در ادامه فهرستی از این ابزارها را معرفی خواهیم کرد.

ابزارهای عمومی مکانیکی

یک مکانیک برای تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو به ابزارهای عمومی مکانیک مثل آچار چکش خور (مخصوص پیچ‌های گیربکس)، ست آچار تخت و رینگی (از سایز ۸ تا ۲۴)، آچار بکس بادی (۱/۲ اینچ و ۳/۸ اینچ)، گاردنر (برای باز کردن پولی‌ها)، پولکی‌ کش (مخصوص جدا کر ن فلایویل) و ترمومترهای مادون قرمز (بررسی دمای گیربکس) احتیاج خواهد داشت.

ابزارهای اختصاصی تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو

تعمیر گیربکس اتوماتیک علاوه بر ابزارهای مکانیک عمومی، ابزارهای اختصاصی نیز برای تعمیر نیاز دارد. این ابزارهای اختصاصی شامل پول پولر (جداکننده‌ی دنده‌های گیربکس)، کمپرسور فنر کلاچ (برای باز کردن کلاچ‌های چند صفحه‌ای)، فیکسچر مخصوص بلبرینگ‌های گیربکس، میکرومتر سنجش ضخامت کلاچ و پمپ تخلیه و پر کن روغن ATF هستند.

تجهیزات الکترونیکی و دیاگ

این تجهیزات شامل مولتی متر دیجیتال، اسکوب خودرو و دیاگ می‌باشند. دستگاه دیاگ پیشرفته قابلیت اسکن TCU را دارد. برای گیربکس‌های ایتالیایی مدل Autel MaxiC پیشنهاد می‌شود. اگر تنها به تعمیر گیربکس خودروهای آسیایی فعالیت دارید مدل Launch X431 به شما پیشنهاد می‌شود.

همچنین مولتی متر دیجیتال وظیفه‌ی بررسی سنسورها و اسکوپ خودرو‌ وظیفه‌ی بررسی سیگنال‌های الکترونیکی را برعهده دارند.

ابزارهای هیدرولیک و فشارسنج

این ابزار شامل پمپ تست فشار هیدرولیک (۰-۳۰۰ psi)، مانومتر مخصوص خطوط هیدرولیک و ست شیرهای برقی تستر (شبیه‌ساز عملکرد) هستند.

ابزارهای جانبی ضروری

علاوه بر تمامی اجزای نام برده شده، تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو به برخی از ابزارهای جانبی نیاز ویژه دارد. این ابزارها شامل جرثقیل گیربکس (ظرفیت ۱۵۰+ کیلوگرم)، سینی مخصوص جمع‌آوری روغن، کیت اورینگ و واشر گیربکس و چراغ کار مگنتی (برای نوروردازی داخل محوطه) می‌باشند.

برخی ابزارهای دیگر مثل دستگاه کالیبراسیون شیرهای برقی، اسکنر OEM (برای کدهای اختصاصی کارخانه) و ست تعمیرات مبدل گشتاور بسیار تخصصی و مختص متخصصین حرفه‌ای می‌باشند.

برای تهیه‌ی ابزارهای مورد نیاز تعمیر گیربکس خودرو‌ به سرمایه‌ای بیش از ۱۰۰ میلیون تومان نیاز است. اگر شما در این حرفه تخصص داشته و به دنبال تاسیس تعمیرگاه شخصی هستید، به شما پیشنهاد می‌شود به منظور کاهش هزینه‌ها، برخی از تجهیزات را به صورت دست دوم از همکاران تهیه کنید و یا از برخی از ابزارها به طور اشتراکی با همکار خود استفاده کنید. همچنین شما می‌توانید در ابتدای کار به خرید ابزار خودروهای پر تکرار مثل تویوتا و رنو اکتفا کنید. به شما می‌شود در سال اول فعالیت، ابزارهای عمومی و یک دیاگ متوسط تهیه کنید. در ادامه با رونق کار و افزایش پروژه‌های دریافتی، ابزار کار تخصصی بخرید.

مشکلات رایج گیربکس اتوماتیک خودرو چه مواردی هستند؟

گیربکس‌های اتوماتیک با وجود همه‌ی مزایا و پیشرفته بودن، دچار مشکلات مختلفی می‌شوند. در ادامه برخی از این مشکلات شایع را به همراه علائم و راه‌حل‌های احتمالی بررسی می‌کنیم.

تاخیر در تعویض دنده (Delayed Shifting)

علائم بروز این مشکل، احساس کشش قبل از تعویض دنده و فاصله‌ی زیاد بین افزایش دور موتور و تعویض دنده می‌باشند. دلایل احتمالی بروز این مشکل شامل پایین بودن سطح روغن ATF، خرابی شیرهای برقی و مشکل در سیستم‌ هیدرولیک بیان می‌شود.

لرزش یا ضربه هنگام تعویض دنده (Hard Shifting)

این مشکل علائمی همچون تکان شدید هنگام تعویض دنده (مخصوصاً دنده‌ی ۱ به ۲) و احساس صدای ” تق ” در هنگام تعویض دارد. دلایل احتمالی بروز این مشکلات تنظیم نبودن باندهای گیربکس، کلاچ‌های فرسوده و ایراد در مبدل گشتاور می‌باشد.

لغزش دنده (Gear Slipping)

علائم بروز این مشکل شامل افزایش ناگهانی دور‌ موتور بدون افزایش سرعت و کاهش شتاب خودرو بدون کاهش فشار پدال گاز می‌باشد. دلایل احتمالی این مشکل می‌تواند شامل وجود روغن سوخته یا کم، سایش صفحات کلاچ و مشکل در سیستم هیدرولیک باشد.

دنده نگرفتن گیربکس (No Engagement)

در صورت بروز این مشکل، خودرو در دنده D یا R حرکت نمی‌کند یا اینکه با وجود روشن بودن موتور، خودرو‌ حرکت نمی‌کند. دلایل احتمالی این مشکل می‌تواند قطعی کامل سیستم هیدرولیک، خرابی سنسور سرعت و مشکل در مبدل گشتاور باشد.

گرم شدن بیش از حد گیربکس (Overheating)

این مشکل با علائمی مثل بوی روغن سوخته، کاهش عملکرد گیربکس در هوای گرم و روشن شدن چراغ هشدار دمای گیربکس خود را نشان می‌دهد. احتمال می‌رود که علل بروز این مشکل کمبود روغن ATF، گرفتگی رادیاتور خنک‌کننده گیربکس و بار بیش از حد روی گیربکس (کشیدن تریلر) باشند.

نشت روغن گیربکس (Transmission Fluid Leak)

بروز این مشکل علائمی مثل وجود لکه‌های روغن زیر خودرو و کاهش مدام سطح روغن دارد.‌ دلایل احتمالی بروز این مشکل نیز می‌توانند خرابی واشرها (مثل واشر پن گیربکس)، ترک خوردن محفظه گیربکس و فرسودگی کاسه نمد محورها باشند.

گیربکس فقط در دنده‌ای معین کار می‌کند (Stuck in One Gear)

در صورت به وجود آمدن این مشکل خودرو فقط در دنده‌ی ۲ یا ۳ حرکت می‌کند و دنده به بالا یا پایین تعویض نمی‌شود. این مشکل می‌تواند به دلایلی همچون سوختن کلاچ مخصوص آن دنده، خطای الکترونیکی TCU و گیر کردن شیرهای هیدرولیک مرتبط باشد.

بالا بودن هزینه تعمیر و نگهداری از گیربکس اتوماتیک خودرو

تعمیرات گیربکس‌های اتوماتیک نسبت به گیربکس‌‌های دستی، هزینه بسیار بالاتری نیاز دارد و چیزی حدود ۳ تا ۵ برابر گران‌تر می‌باشد. مثلا اورهال کامل گیربکس اتوماتیک می‌تواند ۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان برآورد هزینه داشته باشد! یعنی رقمی حدود پنج برابر بیشتر از تعویض کلاچ گیربکس دستی!

کاهش عملکرد در شرایط سخت و ویژه (کوهستان یا حمل بار سنگین)

ممکن است در سربالایی‌های تند، بین دنده‌ها گیر کند یا مدام دنده عوض کند. همچنین در صورت کشیدن تریلر یا حمل بار زیاد، ممکن است دمای روغن به سطح خطرناکی برسد! در صورت بروز این مشکلات راه‌حل استفاده از حالت نیمه‌دستی یا قفل کردن دنده می‌باشد‌.

مشکل در استارت زدن در هوای سرد

ممکن است در دمای کمتر از ۱۰ درجه‌ی سانتی گراد، روغن غلیظ شده و گیربکس دیر دنده اندازد یا اینکه در دنده اول گیر کند. البته حل این مشکل ساده‌ می‌باشد؛ کافی است ۲ تا ۳ دقیقه قبل از حرکت، خودرو را در خلاص گرم کنید.

با رعایت برخی نکات می‌توانید از برخی مشکلات گیربکس پیشگیری کنید. این نکات شامل تعویض روغن ATF هر ۶۰ تا ۸۰ هزار کیلومتر، بررسی دوره‌ای سیستم خنک‌کننده‌ی گیربکس و اجتناب از شتاب‌گیری ناگهانی با گیربکس سرد می‌باشند.

به طور کلی گیربکس اتوماتیک در صورت داشتن بودجه‌ی کم برای تعمیرات، رانندگی زیاد در جاده‌های کوهستانی و داشتن خودروی قدیمی با گیربکس غیر پیشرفته مشکل ساز می‌شود. البته با نگهداری اصولی، بسیاری از مشکلات بیان شده قابل پیشگیری هستند. پیشنهاد می‌کنیم اگر قصد خرید خودرو دارید، از گیربکس‌های مدرن مثل DCT یا CVT استفاده کنید.

مراجعه به تعمیرگاه

بهتر است اگر خودروی شما دچار لغزش مداوم شده و در دنده‌ها نمی‌ماند، روغن ATF نشتی پیدا کرده یا سطح آن پایین است، همچنین اگر چراغ چک گیربکس روشن است در اسرع وقت به تعمیر کار متخصص مراجعه کنید تا با تشخیص و تعمیر به موقع، از هزینه‌های بالاتر ناشی از تعمیرات جلوگیری کنید.

تعمیر و عیب یابی گیربکس اتوماتیک CVT

گیربکس‌های CVT (Continuously Variable Transmission) به دلیل طراحی متفاوتی که دارند، مشکلات و روش تعمیر متفاوتی نیز دارند. در ادامه به تفاوت و معایب این مدل گیربکس، شناسایی مشکلات رایج، روش عیب یابی و تعمیر گیربکس اتوماتیک CVT می‌پردازیم.

تفاوت گیربکس CVT با گیربکس اتوماتیک معمولی

مزایای استفاده از گیربکس CVT شامل تعویض دنده نرم‌تر (بدون ضربه)، مصرف سوخت بهتر (در شرایط رانندگی معمولی) و طراحی ساده‌تر (عدم داشتن چرخ‌دنده) می‌باشد. در مقابل این نوع گیربکس معایبی همچون تحمل کم در برابر بار زیاد (کشیدن تریلر یا شتاب‌گیری زیاد)، هزینه تعمیر بالاتر نسبت به گیربکس‌های معمولی و حساسیت به روغن و دمای کارکرد دارد.

مشکلات رایج گیربکس CVT

استفاده از این نوع گیربکس دارای برخی مشکلات رایج مثل لرزش یا لغزش تسمه (راه‌حل: تعویض تسمه و پولی‌ها، بررسی پمپ هیدرولیک و شیرهای برقی) ، تأخیر در حرکت (راه‌حل: تنظیم سطح روغن و تعویض فیلتر، تست سنسورها با دیاگ)، گرم شدن بیش از حد (راه‌حل: تعویض روغن و تمیز کردن رادیاتور، نصب کیت خنک کننده اضافی در صورت نیاز) و صدای غیرعادی (راه‌حل: تعویض بلبرینگ یا تسمه) است.

روش عیب‌یابی گیربکس CVT

برخی از روش‌ها می‌تواند به شما در تشخیص عیب گیربکس CVT کمک کند. برای مثال بررسی سطح و رنگ روغن می‌تواند مفید باشد. اگر روغن به رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه در آید و بوی سوختگی داشته باشد نشان از خرابی آن است. روغن سالم به رنگ قرمز روشن است.

به علاوه اسکن دیاگ و کدهای خطا هم روشی برای تشخیص خطاهای الکترونیکی می‌باشد.

تست فشار هیدرولیک نیز می‌تواند عیب گیربکس را به شما نشان دهد. فشار استاندارد ۴ تا ۸ بار (بسته به مدل) می‌باشد و اگر فشار کمتر باشد پمپ هیدرولیک معیوب شده و در سیستم نشتی شکل می‌گیرد.

همچنین تست عملکرد تسمه و پولی (بازرسی بصری ترک‌خوردگی یا سایش تسمه و بررسی فرسودگی سطح پولی‌ها) می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند.

تعمیرات اساسی گیربکس CVT
تعمیرات اساسی گیربکس سی‌وی‌تی شامل تعویض تسمه و پولی‌ها (عمر مفید تسمه بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار کیلومتر است و هزینه‌ی تعویض آن بسته به مدل حدود ۳۰ تا ۸۰ میلیون تومان می‌باشد)، تعویض روغن و فیلتر سی‌وی‌تی (روغن مخصوص سی‌وی‌تی هر ۶۰ تا ۸۰ هزار کیلومتر یک‌بار نیاز به تعویض پیدا می‌کند) و تعویض سنسورهای معیوب (مثل سنسور سرعت ورودی و سنسور فشار هیدرولیک) می‌باشد.

توصیه می‌شود که اگر خودروی شما دارای گیربکس سی‌وی‌تی است با نگهداری منظم به ویژه تعویض روغن طول عمر مفید آن را افزایش دهید. در صورت بروز مشکل، بهتر است از متخصص سی‌وی‌تی برای تعمیر کمک بگیرید چون تعمیرات این نوع گیربکس پیچیده‌تر از گیربکس‌های معمولی است.

امکان مهاجرت تعمیرکار گیربکس اتوماتیک خودرو

شغل تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو در برخی کشورها تقاضای بالایی دارد. اگر قصد مهاجرت شغلی در ادامه بهترین گزینه‌های مهاجرتی، شرایط کاری و مدارک مورد نیاز را بررسی می‌کنیم.

بهترین مقاصد برای مهاجرت تعمیرکار گیربکس اتوماتیک

برخی از کشورها با وجود پیشرفت صنعت خودروسازی و تعدد خودروهای مدرن و اتوماتیک، از کمبود نیروی متخصص در حوزه‌های فنی رنج می‌برند. یکی از متخصصینی که تقاضای مهاجرت شغلی بالایی دارد، تعمیرکار گیربکس اتوماتیک می‌باشد.

آلمان

آلمان به عنوان مطلبوب ترین گزینه‌ی مهاجرت شغلی شناخته می‌شود. حقوق ماهانه مبلغی بین ۲۵۰۰ تا ۴۰۰۰ یورو پس از مالیات می‌باشد‌. می‌توانید با داشتن مدارک مورد نیاز (مدرک زبان آلمانی B1/B2 و مدرک رسمی فنی و حرفه‌ای ترجمه شده) برای مهاجرت شغلی اقدام کنید. امکان دریافت ویزای جست‌وجوی کار (۶ماهه) نیز برای شما فراهم است.

 کانادا

کانادا یکی از متقاضیان اصلی حرفه‌های مرتبط با خودرو است. مقدار حقوق ساعتی حدود ۲۰ تا ۴۰ دلار برآورد می‌شود. مدارک مورد نیاز برای مهاجرت به کانادا حداقل مدرک تحصیلی دیپلم با سابقه‌ی کار، نمره‌ی آیلتس ۵.۵ تا ۶.۵ و ارزیابی مدرک توسط WES می‌باشد‌.

امارت متحده عربی

امارت متحده عربی بازار کار پررونقی برای افراد صاحب فن در زمینه‌ی تعمیرات خودرو دارد. حقوق ماهانه آن حدود ۵۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ درهم می‌باشد. برای مهاجرت به تخصص در گیربکس‌های اروپایی (ZF و Aisin)، داشتن گواهی معتبر، سابقه‌ی کار در این حوزه و ویزای کاری ۲-۳ ساله با حمایت کارفرما دارید.

آمریکا

آمریکا یکی دیگر از گزینه‌های مهاجرت شغلی تعمیرکار گیربکس اتوماتیک می‌باشد. درآمد این شغل در آمریکا بالا اما امکان رقابت سخت است. درآمد سالانه ۴۵,۰۰۰ تا ۸۰,۰۰۰ دلار برآورد می‌شود. برای مهاجرت به آمریکا نیاز به ASE Certification (آزمون ۸ بخشی)، اخذ ویزای H-1B یا EB-3 (سخت اما ممکن)، حداقل سابقه‌ی کار ۵ ساله و قبولی در آزمون ASE (AUTOMOTIVE SERVICE EXCELLENCE) دارید.

بهترین آموزشگاه تعمیر گیربکس اتوماتیک در تهران

تخصص یافتن در این حرفه‌ی جذاب و پول‌ساز در مرحله‌ی اول نیازمند شرکت در دوره‌ای مفید و جامع می‌باشد. آموزشگاه‌های بسیاری در سراسر کشور انواع دوره‌های حضوری و آنلاین برگزار می‌کنند که هرکدام ویژگی‌های مختص به خود را دارند. به طور کلی دارا بودن برخی از ویژگی‌ها مزیت و ملاک برتری آموزشگاه‌ محسوب می‌شود. از جمله این ملاک‌ها می‌توان به حضور اساتید مجرب و برگزیده، دارا بودن تجهیزات تخصصی و کارگاه‌های مجهز و غیره اشاره کرد.

یکی از بهترین آموزشگاه‌های برگزار کننده‌ی دوره‌های تخصصی تعمیر گیربکس اتوماتیک، آکادمی عبادی می‌باشد که از مزایایی همچون آموزش کاملا عملی روی گیربکس‌های واقعی، عیب‌ یابی حرفه‌ای با دستگاه دیاگ و تحلیل کدهای خطا، آموزش صفر تا صد تعمیرات گیربکس، مدرک معتبر فنی و حرفه‌ای و پشتیبانی نامحدود پس از اتمام دوره برخوردار است.

این دوره به هر دو صورت تئوری و عملی در مجموع ۴۵ ساعت کاربردی برگزار می‌شود. شما می‌توانید بدون پیش نیاز قبلی، تنها با داشتن علاقه و استعداد در این دوره شرکت کنید و صفر تا صد مسیر آموزش اصولی را بگذرانید و در کمترین زمان ممکن، وارد بازار کار تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو شوید.

جمع بندی
در این مقاله یکی از حوزه‌های شغلی مدرن و پول‌ساز یعنی تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو را معرفی کردیم و شما را با طرز کار گیربکس، اجزای گیربکس و ابزارهای مورد نیاز برای ورود به این حرفه آشنا کردیم. بیان کردیم که این دوره بیشتر مناسب چه کسانی بوده و بازار کار و مقدار درآمد حدودی آن چه مقدار و وابسته به چه مواردی می‌باشد. همچنین شرایط اخذ مدرک فنی و حرفه‌ای، هزینه‌ی دوره‌ی آموزشی تعمیر گیربکس اتوماتیک، مشکلات رایج گیربکس‌های اتوماتیک، تعمیر و عیب یابی گیربکس سی‌وی‌تی، امکان مهاجرت شغلی، نحوه برگزاری کلاس آموزشی و بهترین آموزشگاه را بررسی کردیم.
شما می‌توانید به سایت رسمی آکادمی عبادی مراجعه کرده و ضمن کسب اطلاعات تکمیلی و مورد نیاز، در این دوره‌ی تخصصی ثبت‌نام کنید.

سوالات متداول

۱. آیا شرکت در دوره‌ی تخصصی تعمیر گیربکس اتوماتیک خودرو به پیش زمینه‌ی قبلی نیاز دارد؟ داشتن پیش نیاز قبلی در حوزه‌ی مکانیک خودرو ضروری نیست اما می‌تواند در سرعت و کیفیت یادگیری شما تاثیرگذار باشد.

۲. آیا با تنها گذراندن دوره می‌توان به بازار کار ورود پیدا کرد؟ از آنجایی که بخش عمده‌ی دوره به طور عملی برگزار می‌شود، از لحاظ تخصص توانایی ورود به بازار کار را خواهید داشت. اما برای کسب تجربه به سمت پیشنهاد می‌کنیم مدتی را به عنوان کارآموز بگذرانید تا نسبت به تخصص خود اطمینان پیدا کنید.

۳. تعمیر چه نوع گیربکس‌هایی در این دوره آموزش داده می‌شود؟ تعمیر انواع گیربکس اتوماتیک خودرو مثل گیربکس‌های خودروهای ایرانی، چینی، کره‌ای و ژاپنی شامل AT، CVT، DCT و AMT آموزش داده می‌شوند.